Binnen het NPPL-R programma wordt ook de Ekobot WEAI getest. In uienteelt. Onder meer bij de broers Rodenburg in de Flevopolder. De eerste ervaringen zijn positief. Al zal enig handwerk altijd blijven.

De broers Jaco en Arie Rodenburg zoeken naar een manier om de hoeveelheid handwerk voor onkruidbestrijding te verminderen. In de uien zijn we de meeste tijd kwijt aan onkruidbestrijding vertelt Jaco, en daarom hebben de broers interesse in de prestaties van de Ekobot WEAI. Die is op dit moment alleen in staat om uien te wieden. De Ekobot kan in principe ook in andere gewassen wieden, daar worden op dit moment algoritmes voor ontwikkeld.

De Ekobot rijdt GPS-gestuurd autonoom over het land. Per rij is er een camera aanwezig. Die detecteert de planten en hun precieze locatie. De software analyseert de beelden en bepaalt of de plant een ui is of iets anders. Is een plant iets anders dan een ui dan stuurt de software een robotarm naar het plantje en beweegt met een zijdelingse beweging een mesje naar en door de grond om het plantje opzij, van de gewasrij af, uit de grond te wippen. In de huidige uitvoering rijdt het voertuig met 0,15 meter per seconde over het land. Dat komt neer op 540 meter per uur. Met een werkbreedte van 1,50 meter is dat 810 vierkante meter per uur en bijna 2 hectare per etmaal. De Ekobot heeft relatief weinig tijd nodig om op de kopakker te draaien. Op het meer dan 400 meter lange perceel bij Rodenburg kon de Ekobot daarom ook zo’n 2 hectare per 24 uur bewerken, want ook in de nacht gaat de robot gewoon door. Overigens is de Ekobot er ook voor 2,25m bedden en voorziet leverancier Homburg Holland voor volgend jaar ook een 3 meter en 3,20 meter brede versie.

De Ekobot WEAI kan tot nu toe alleen uien schoffelen. Op dit perceel is het onkruid eigenlijk al te ver ontwikkeld. Wortelonkruiden zijn voor de Ekobot WEAI ook moeilijk te verwijderen. Elke robotarm heeft een verenstalen u-vormig draadmes. Afhankelijk van de plaats van het onkruid, beweegt het mes naar links om of naar rechts om het onkruid van de gewas rij af te drukken. ‘Pakt’ de robotarm een onkruidje dan wordt dat midden tussen twee gewasrijen gedeponeerd. De slag die de arm maakt is instelbaar.

Te laat begonnen

De uien zijn door het vroege voorjaar vroeg gezaaid en daardoor was er ook al vroeg onkruid op het land. Om optimaal werk te leveren had de Ekobot achteraf gezien eerder beschikbaar moeten zijn. Voor het ideaal was het onkruid inmiddels al wat te groot. Het lijkt de Rodenburgs een werktuig dat heel goed in staat is om kleine onkruidjes weg te tikken en in theorie zal de Ekobot een perceel behoorlijk onkruidvrij kunnen houden, maar in de praktijk zal het vooral een aanvulling worden op de huidige manier van werken: branden, schoffelen, wiedeggen. Dat kan met hoge capaciteit veel onkruid opruimen en de Ekobot kan dan de overgebleven onkruiden aanpakken. Enig handwerk zal er altijd blijven. Er zal ook een fase in de groei komen dat het gewas te groot is voor de Ekobot om er nog goed in te kunnen werken terwijl er nog wel onkruid staat. Wortelonkruid zal de Ekobot ook niet goed kunnen weghalen en een aantal onkruiden staat te dicht tegen de uien om weg te schoffelen. Deels kom je dan ook op het punt van het afstellen en instellen van de software.

Aan de voorzijde is een driepunts koppeling gemonteerd zodat de Ekobot met een trekker in de hefinrichting over de weg of naar het land kan worden vervoerd.

Compromissen

Behalve de arbeidsbesparing zijn er meer argumenten waarom de Rodenburgs wel heil zien in de Ekobot. Anders dan een schoffel of een wiedeg bewerkt de Ekobot de grond maar minimaal en creëert daardoor minder kiembed voor nieuw onkruid. Heb je de Ekobot achter de hand, dan kan de schoffel in de uien wat minder scherp worden afgesteld. Minder dicht bij de uienplant schoffelen betekent minder schade aan uienwortels en dat is gunstig voor het tegengaan van fusarium. Helemaal niet meer schoffelen is een ander uiterste, maar zeker als de grond bovenop wat hard is, zal schoffelen waarschijnlijk nodig zijn om de grond voldoende los te maken. De kracht van de wiedmesjes van de Ekobot kan anders op harde grond te gering zijn om goed in te dringen. Vervolgens zijn er verschillende afstelmogelijkheden. Hoe diep het mesje de grond in gaat, kun je digitaal instellen. Maar ook de mate waarin de robot het cultuurgewas ontziet en de zijdelingse slag die het mesje maakt. Hoe ver moet het onkruidplantje van het cultuurgewas, in dit geval uien, vandaan staan om de robotarm er op af te sturen? Wordt die marge heel ruim genomen dan zal er geen enkele ui sneuvelen. Wordt die marge erg krap genomen, dan zal dat een paar uien kosten. In die afstelling moet de gebruiker een middenweg zien te vinden.

De Ekobot is volledig elektrisch aangedreven. Wat lijkt op een hydraulische cilinders zijn in werkelijkheid elektrische schroefspindels die het hele werktuigframe laten heffen en zakken. Daarnaast heeft elke robotarm zijn eigen hoogte regeling.

Handig in gebruik

De Ekobot is relatief licht van gewicht, maar degelijk gebouwd merkt Rodenburg op en ook dat geeft vertrouwen. Er zijn twee 100Ah accu’s aan boord en die hebben genoeg energie om het 8 tot 9 uur non-stop vol te houden. De software ‘weet’ hoe lang het perceel is en berekent voor een nieuwe werkgang of de accu’s nog voldoende zijn geladen om een volledige rit te maken. Dat voorkomt dat het voertuig halverwege het perceel met een lege accu tot stilstand komt. De accu’s zijn met de hand goed te hanteren en dus makkelijk om te wisselen. ‘Op de telefoon kan ik het voertuig volgen en zien hoe de ladingstoestand van de accu is’, vertelt Jaco. Zo kan hij goed in de gaten houden wanneer het tijd is om er heen te gaan. Voor en opzij is het voertuig voorzien van een veiligheidsbumper. Wanneer die een obstakel raakt stopt de robot en wordt dat gemeld op de telefoon. Verplaatsen naar een ander perceel is eenvoudig. Er is een driepuntkoppeling gemonteerd waardoor de Ekobot makkelijk met een trekker in de hefinrichting wordt vervoerd.

Achterop staan twee 100 Ah accu’s. Die lijken In de praktijk genoeg voor 8 à 9 uur continu werk. Terwijl de robot op het land aan het werk is, kan een reserve accupakket worden opgeladen.

Verbeterpunten

De belangrijkste vaststelling van dit moment is dat het principe van de Ekobot werkt. Verbeterpunten zijn er ook nog steeds. Meerdere gewassen kunnen schoffelen is er één en is slechts een kwestie van tijd. De software telt de cultuurplanten en telt de onkruiden. Die gegevens, vooral het gegeven van het aantal onkruiden per vierkante meter, zou een basis kunnen zijn om de rijsnelheid aan te passen. Dat is nu een vaste rijsnelheid, maar bij een hoge onkruidbezetting zou die mogelijk verder omlaag en bij een geringe bezetting wat verder omhoog kunnen. Nu kan de gebruiker nog niet alle digitale instellingen zoals de werkdiepte van de mesjes zelf instellen. Op termijn zijn dat afstellingen die je via een gebruiksvriendelijk interface als gebruiker zelf wilt kunnen wijzigen. En dat gaat ook gebeuren. Momenteel wordt er ook al geëxperimenteerd met andere vormen van mesjes, afhankelijk van grondsoort of type onkruid. Gaandeweg komt er meer ervaring en komen er ook nieuwe wensen, maar de basis staat.

Jaco Rodenburg: ‘De Ekobot heeft voor ons bedrijf voldoende potentie om ermee verder te gaan. Achteraf jammer dat we de machine niet twee weken eerder in konden zetten.‘