De Kilter AX-1 robot-spotsprayer is een unieke herbicide druppelgenerator, die onkruid heel precies raakt. Volgens de Noorse fabrikant Kilter Systems verlaagt de AX-1 technologie het herbicidengebruik met maximaal 95%. En het kan de opbrengst met 35% verhogen. Het zorgt ook voor een meer uniforme gewaskwaliteit. In Nederland wacht de Kilter nog op een ‘driftlabel’.

Kilter Systems is een technologiebedrijf in Noorwegen dat groentetelers helpt bij het oplossen van uitdagingen in onkruidbestrijding. Conventionele onkruidbestrijding is vaak duur, tijdrovend en kan schadelijk zijn voor gewas en omgeving. Om schade aan gewassen te voorkomen, wordt vaak handmatig onkruid gewied. Dit kost niet alleen steeds meer geld, maar handarbeid is ook moeilijk te vinden. De afname van het herbicidenpakket vraagt ook om andere oplossingen. Kilter Systems heeft de oplossing gevonden in de ontwikkeling van de AX-1. Een zelfrijdende robot met zogenoemde ‘single drop technology’. Met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) detecteert de AX-1 onkruiden voor een reeks gewassen, waarvoor een zogenoemd herkenningsmodel is ontwikkeld. Vervolgens brengt de robot druppels herbicide rechtstreeks op het gedetecteerde onkruid aan. Onkruiden worden herkend met camera-modules met een geïntegreerde druppelgenerator. Elke module bestrijkt 25 centimeter en bevat 42 aangestuurde spuitmondjes die herbiciden toedienen.

‘Matrixprinter’

‘Het spuitbeeld ziet eruit als kleine puntjes op een rijtje, zoals van een matrixprinter’, zegt Jesper Voois, vertegenwoordiger van Kilter Systems in Nederland. ‘De druppels worden in een patroon van 6×6 millimeter losgelaten met minimale verstuiving. Deze techniek zorgt ervoor dat alleen het onkruid wordt geraakt. De kans dat een druppel het cultuurgewas ook raakt, is erg klein. Sommige Duitse telers die al meer ervaring hebben met de Kilter gebruiken niet selectieve middelen met minimale nevenschade voor het gewas.’ De Kilter AX-1 is in principe ontwikkeld en ontworpen voor groenteteelt in vlakke bedden. ‘Op dit moment draait deze robot in onder andere wortels, pastinaak, uien, rode bieten, veldsla, peterselie, spinazie, rucola en knolselderij. Cichorei is het eerste akkerbouwgewas waarin de Kilter AX-1 draait’, vertelt Voois. ‘We breiden het aantal gewassen waarin de AX-1 kan werken continu uit. In genoemde intensieve teelten kan investeren in de Kilterrobot het eerste uit door forse besparing op handarbeid. En door verbetering van de gewaskwaliteit door het vermijden van fytotoxische stress in het gewas.’

Scheelt veel geld

De robot heeft een tank voor 52 liter herbiciden. Door een zeer nauwkeurige dosering van deze 52 liter heeft de AX-1 volgens de Noorse leverancier een capaciteit vergelijkbaar met een volvelds toepassing van 2.000 liter herbiciden. ‘Een besparing tot wel 95% aan herbiciden en dat scheelt veel geld. De grond en de cultuurgewassen worden zo min mogelijk blootgesteld aan de selectieve middelen. Dat leidt ook tot een betere kwaliteit en uniformiteit en potentieel hogere opbrengsten van te oogsten gewassen.’ In Noorwegen, Zweden, Denemarken en Duitsland draait de AX-1 al twee jaar bij vijftien groentetelers. ‘In die landen passen ze onder andere pelargonzuur toe, een biologisch verbrandingsmiddel’, stelt Voois. ‘Een paar druppels pelargonzuur zorgt ervoor dat het kleine onkruid afsterft, terwijl de nuttige planten zich ongestoord kunnen ontwikkelen.’ In tegenstelling tot conventionele herbiciden breekt pelargonzuur binnen enkele dagen af in het gewas. In Nederland kunnen telers glyfosaat of een andere herbicide gebruiken om de onkruiden te laten afsterven.

Tijdens de deomonstratie is het spuitbeeld zien vanuit 42 kleine spuitmondjes. Het spuitbeeld ziet eruit als kleine puntjes op een rij zoals bij een matrixprinter. De techniek zorgt dat de fijne druppel alleen op het onkruid komt en dat grond en gewas zo min mogelijk worden blootgesteld aan herbiciden.

Goed bevallen

‘Voor een aantal telers die al langer werken met de AX-1 zijn de veldprestaties zo goed bevallen dat ze nog een tweede of zelfs derde robot aanschaffen’, zegt Voois. ‘In Nederland hebben we de AX-1 getest in cichorei in samenwerking met Sensus en we onderzoeken op een tweede praktijkbedrijf hoe de robot draait in groenten.’ Kilter Systems wil de robot ook graag in Nederland verkopen vanaf 2026, maar vooralsnog zit het vast op het op orde krijgen van het driftlabel. ‘Normaliter verloopt dit via certificering van de spuitdoppen op een spuitmachine. Maar de AX-1 heeft spuitmondjes die de druppeltjes loslaten en daar is de regelgeving niet op ingericht’, vertelt Voois. ‘Het is geen reguliere spuitmachine dus moet de AX-1 op drift worden getest. Dat doen we dit najaar bij Wageningen University & Research. We werken inmiddels aan het inrichten van een distributienetwerk van de AX-1 in Nederland en andere delen van Europa.’

‘Het heeft voor groentetelers veel voordelen als de plantjes vanwege de precisie-spuittechniek van de Kilter niet worden geraakt met herbiciden’, zegt Jesper Voois, strategisch marktadviseur van Kilter Systems.