Innovatieve machines verlagen herbicidengebruik en arbeidskosten

Binnen de Nationale Proeftuin Precisielandbouw (NPPL-R) worden in 2025 verschillende onkruidbeheersingsstrategiën met elkaar vergeleken. Naast de Electro Weeder van Andela (AEW 180) ook een aantal robots: de Robot Weeder ARW-912 (Andela), de Ekobot van Homburg en ARA spotsprayer (Ecorobotix). Doel is om na te gaan hoe effectief het gebruik van innovatieve machines is om onkruiden te bestrijden. Ze doseren veel minder herbiciden of werken met stroom. Hiermee worden telers minder afhankelijk van chemische middelen en arbeid voor handmatige verwijdering van onkruid. 

Valthermond

In Valthermond op het proefbedrijf van Wageningen University & Research Open Teelten gaat een proef draaien met diverse methoden van onkruidbestrijding in uien. ‘Op deze locatie is de onkruiddruk op zandgrond hoog. Er komen verschillende proefveldjes waarbij we vijf behandelmethoden met elkaar vergelijken. Als nieuwe technieken hier succesvol zijn, dan lukt het elders zeer waarschijnlijk ook’, zegt Johan Booij, expert precisielandbouw van WUR. Het gaat om veldjes met honderd procent toepassing van een Ekobot, combinatie van Ekobot en Elektro Weeder (AEW 180), gangbare bestrijding met herbiciden, precisietoepassing herbiciden met de ARA-spotsprayer en combinatie van mechanische onkruidbestrijding (draadschoffel) en spuiten met herbiciden. Met daarnaast een referentieobject waar geen onkruidbestrijding plaats vindt. ‘Deze proef moet laten zien of er significante verschillen zijn tussen genoemde strategieën in onkruidbestrijding en -beheersing. Daarnaast letten we op milieubelastingspunten en de uienopbrengst per proefveld.’ De Electro Weeder gaat tussen de uienrijen alle kiemende onkruid afdoden. De autonoom werkende Ecobot robot haalt in de gewasrij het overgebleven onkruid weg.

De Electro Weeder AEW-180 van Andela Techniek & Innovatie.

Gegevens vastleggen

Booy: ‘In de proef in Valthermond leggen we verschillende gegevens vast. We tellen uienplanten bij opkomst en na het sluiten van het gewas. We tellen bij elke machinebewerking de onkruiden tussen de rij en in de rij om te zien wat een machine bijdraagt aan onkruidbestrijding. En we houden een logboek bij van alle veldbewerkingen, inclusief de handwied-uren per object en de gebruikte chemie. En we bepalen de opbrengsten, veldgewicht, maatsortering en kwaliteitsbeoordeling.’ Hieruit berekent WUR per object: de effectiviteit van de onkruidbestrijding per strategie ofwel het percentage bestreden onkruid en de soortbepaling. Maar ook het schadepercentage. Dat is het percentage uienplanten dat wegvalt door chemie, mechanische bewerking of door AI als die een jonge uienplant onterecht aanziet voor onkruid. ‘We nemen ook de milieubelastingspunten, opbrengst en het uitbetalingsgewicht (als maat voor sortering en kwaliteit van de uien) mee’, zegt Booij.

Een demonstratie van de ARA Spotsprayer van Ecorobotics. Ecorobotix claimt 95% reductie in middel en een betere kwaliteit van de uien door het minder chemiegebruik.

Praktijkervaring bij telers

Naast de proef in Valthermond, doet Poppe Landbouw in Nagele en akkerbouwbedrijf Rodenburg in Lelystad binnen NPPL dit jaar ook ervaring op met het gebruik van robots in hun onkruidbeheersing. De broers Marien en Joos Poppe runnen een biologisch akkerbouwbedrijf van 250 hectare. ‘We zijn al heel lang klant en samenwerkingspartner van Andela Techniek & Innovatie.’ Poppe Landbouw gebruikt zowel de AEW 180 Elektro Weeder tussen de rijen als de ARW 92 robot in de rijen. Poppe: ‘In 2023 deden we volle bak ervaring op met de Electro Weeder tegen onkruiden tussen de rijen. Dit jaar gaan we deze machine inzetten in onze uien, wortels en witlof. De 12-rijige Robot Weeder ARW-912 zetten we dit jaar voor de vierde keer in. In 2024 is deze machine in vijftien hectare uien uitgeprobeerd. Deze robot werkt met het aanraken van onkruid met een elektrische stift op basis van AI-herkenning’, vertelt Marien Poppe. Hij investeert graag in automatisering van de onkruidbestrijding. ‘We hebben te maken met steeds hogere personeelskosten en je moet ook nog maar aan personeel kunnen komen.’ Poppe schat dat hij jaarlijks 20.000 uren inhuurt voor handmatig onkruiden wieden. ‘Uit de ervaring die ik nu heb, weet ik al dat de ARW-912 meer dan de helft van deze arbeidsuren bespaart. Dat scheelt ons jaarlijks ongeveer €250.000 aan personeelskosten. Daar kun je wel op investeren in techniek dat steeds beter gaat werken.’

Ekobot

Rodenburg in Lelystad gaan dit jaar voor het eerst de Ekobot WEAI testen in hun uien. De Ekobot is een autonoom werkende onkruidbestrijdingsrobot voor mechanische onkruidbestrijding. Dus zonder gewasbeschermingsmiddelen en arbeidskosten. Met slimme technologie zoals AI en robotica, herkent de Ekobot onkruiden en verwijdert deze door ze weg te slaan/te scheppen. Homburg claimt een betere bewaarbaarheid van de uien en een zes procent hogere uienopbrengst als telers werken met de Ekobot. Booy: ‘Ook bij Poppe en Rodenburg verzamelen we data over de werking van de machines, het energiegebruik en de arbeidsuren. En we willen nog een demonstratie houden voor geïnteresseerde akkerbouwers in deze techniek. Met de proef in Valthermond en praktijkervaringen bij telers hopen we eind 2025 meer kennis te hebben over de effectiviteit van verschillende machines wat betreft de bestrijding en beheersing van onkruiden in enkele gewassen. En hoe machines het beste in te passen zijn in een onkruidbeheersingsstrategie en welke effecten ze hebben op de opbrengst. Uiteindelijk is het belangrijk om te weten wat de financiële business case van een machine is voor de boer, zodat telers een verantwoorde investering in nieuwe technologie kunnen doen.’

De nieuwe Ekobot, robot voor onkruidbestrijding aan het werk.