Plaatsspecifiek wortelsnoeien uitdaging voor fruitteler Sander Verstegen

Fruitteler Sander Verstegen uit Opijnen (Gld.) gaat dit jaar vooral aan de slag met plaatsspecifiek wortelsnoeien. Hij is een van de deelnemers aan de Nationale Proeftuin Precisielandbouw (NPPL).

Fruitteler Sander Verstegen uit Opijnen neemt dit jaar als een van de twee fruittelers deel aan NPPL. Vanouds heeft Sander een zwak voor techniek. Dat bleek ook wel toen hij ooit voor de opleiding tot automonteur koos en niet voor een fruitteeltopleiding. Later stapte hij toch het fruitteeltbedrijf van zijn familie in. Dat bevalt hem goed. De vrijheid, het buiten zijn en elk jaar weer voor de nieuwe uitdaging staan om er iets van te maken, spreken hem als fruitteler nog steeds aan.

Alles rond techniek en digitalisering is bij VOF Verstegen veel meer een zaak voor de jongere generatie. Sander is als lid van de projectgroep al enige jaren betrokken bij het innovatieproject Fruit4,0. Daarin staan nieuwe technologieën en precisielandbouw in de fruitteelt al enige tijd centraal.

Nieuwe drierijenspuit

Sinds vorig seizoen beschikt VOF Verstegen als één van de eerste fruitbedrijven in Nederland over een nieuwe drierijenspuit. In totaal waren er twee van deze spuiten actief. Deze spuit van Hol Spraying Systems is volop voorzien van GPS-techniek.

De andere drierijen HSS-spuit liep bij collega-fruitteler Martijn Slabbekoorn in Zeeland. Slabbekoorn is ook een van de NPPL-deelnemers.

In het eerste jaar (2019) was het met deze HSS-spuit vooral noodzakelijk om de GPS uit te testen. Daarnaast was het noodzakelijk om de GPS te gebruiken om automatisch spuitdoppen aan en uit te zetten. Maar vanaf dit spuitseizoen wordt het bijhouden van de spuitregistratie een kwestie van wat gegevens van de trekker naar je pc omzetten.

Agromanager

Verstegen werkt ook met Agromanager wat een relatief jong registratieprogramma voor specifiek de fruitteelt is. Afgelopen jaar is door spuitfabrikant H.S.S. en softewareontwikkelaars van Agromanager hard gewerkt aan de integratie van spuitgegevens en registratie in Agromanager.

 

Met wortelsnoeien meer uniformiteit

Belangrijkste thema rond precisiefruitteelt voor dit seizoen binnen het fruitteeltbedrijf en het NPPL-project is het plaatsspecifiek wortelsnoeien. De meeste percelen op het Betuwse bedrijf zijn al meerdere generaties appelboomgaard. Daar speelt dus bodemmoeheid. Na herinplant is de groei veel minder sterk dan op verse grond. Nu maakt het daarbij wel uit of bij nieuwe inplant de boom op de oude rijbaan of op de strook waar bomen stonden geplant wordt. En de grondslag in het rivierengebied is met zijn zandbanen altijd was wisselender of bonter met ook groeiverschillen tot gevolg.

Op zijn jongste perceel met het nieuwe clubras Tessa® zijn de verschillen in groei tussen de individuele appelbomen goed te zien. In perenpercelen kunnen door verschillen in wintervorstschade van de kwee-onderstam en door de aftakelingsziekte Pear decline soms grote verschillen in groeikracht ontstaan. Ook hierin kan het plaatsspecifiek wortelsnoeien voor meer uniformiteit binnen de aanplant zorgen.

Balans tussen groei en vruchtbaarheid

Fruittelers willen graag fruitbomen die een optimale balans tussen groei en vruchtbaarheid hebben. Te zwak dan krijg je een lastigere vruchtdunning en eerder teveel kleinere en mindere appels. Bij te sterke groei loop je risico op te veel rui, minder gekleurde appels door meer schaduw en meer snoeiwerk.

De hardgroeiende bomen wil Verstegen daarom graag met wortelsnoei wat remmen, en de zwakke bomen moeten dan echt met het wortelsnoeimes overgeslagen worden. Als je dat als trekkerchauffeur al rijdend en naar achteren kijkend handmatig moet doen, is dat gewoon niet of nauwelijks te doen. Vanaf dit seizoen past Sander daar de technieken uit de precisiefruitteelt voor toe.

Dronebeelden voor verschillen in groeikracht

Vorig groeiseizoen zijn de verschillen in groeikracht met dronebeelden in beeld gebracht. Inmiddels is de taakkaart voor wortelsnoeien op basis van de dronebeelden al klaar. Het is nu na de vele neerslag wachten op drogere rij-omstandigheden en dan gaat het precisiewortelsnoeien gebeuren.

De standaardversie van de Boreco-wortelsnijder is onlangs beperkt wat aangepast. Het in en uit de grond halen van het schuine mes gebeurt nu niet meer met een handbediening maar gaat nu met elektrische kleppen. Deze elektrische aansturing is mogelijk met de gemaakte taakkaart en met de Fendt-trekker met GPS.

Boomspecifieke bemesting

Iets wat in verlengde hiervan ligt is, is boomspecifieke bemesting op dezelfde percelen. De zwakke bomen wil je juist wat extra compost of kunstmest geven om ze in groei wat te stimuleren. Daarvoor wil Verstegen bij de voorjaarsbemesting boomgericht de HSS-onkruidspuit inzetten. Door de onkruidspuit te vullen met water en opgeloste kunstmest, kun je met GPS en dezelfde taakkaart gewoon per boom wel of niet vloeibare mest onder de boom spuiten. Wel krijgt het hele perceel eerst een gewone basisbemesting met kunstmest en de kunstmeststrooier. In principe is boomspecifiek bemesten ook met een compoststrooier al mogelijk maar gebeurt bij Verstegen nog niet.

Blad scannen

Een stap verder dan zijn drierijige HSS-spuit op GPS is de laatste versie van de enkelerijige HSS-spuit. Deze kan met sensoren het blad scannen en  op basis daarvan de vloeistofafgifte van de spuitdoppen aanpassen. Maar daar gaat Verstegen dit jaar nog niet mee werken. In de toekomst verwacht Sander bijvoorbeeld de groei en bloei per boom te monitoren om vervolgens met een taakkaart GPS-gestuurd binnen percelen gericht te spuiten met dunmiddelen als ATS en groeiregulatoren als Regalis. Dat doen ze dan waarschijnlijk met nieuwe dronebeelden die de aanplant op de witte kleur van de bloesem scannen. Daar volgt dan een taakkaart voor vruchtdunning uit.
Nog wat stappen verder is de plukrobot. Met arbeid die steeds duurder en schaarser wordt, wordt mechanisatie op basis van nieuwe technologie steeds belangrijker. De plukrobot is nog niet klaar voor de praktijk maar de ontwikkelingen gaan wel erg hard, stelt de fruitteler.

Productie per boom

Verstegen bekijkt nog wel de mogelijkheden om de oogst wat meer op detailniveau te monitoren. Nu weet hij wel de productie van het gehele perceel, maar niet per deel van het perceel of zelfs op boomniveau. Daarvoor komen nu ook hele leuke oplossingen voor om dit met precisiefruitteelt te automatiseren. Zelf plukt Verstegen, net als veel collega’s, met pluktreinen. Er zijn al pluktreinkarren met een meetunit en GPS waardoor je de info van waar een voorraadkist op het perceel volgeplukt wordt. Een stap verder is dat met de barcode op de voorraadkisten de sorteergegevens per kist vastleggen waarmee de kwaliteit ook op detailniveau per perceel inzichtelijk worden.

Dracht per boom meer uniform

Het belangrijkste doel van Sander Verstegen om aan het NPPL-project om de dracht van de wisselende bomen uniformer te laten worden. Hierdoor krijg je een hogere productie van appels van een betere kwaliteit en dus meer rendement.

 

 

Bedrijfsprofiel:

VOF Verstegen in Opijnen (West-Betuwe)

Ondernemers:  Sander Verstegen (35 jaar) vormt samen met zijn broer Mark,  oom Alfred, vader Floor en zijn moeder Thea  VOF Verstegen.  Alfred en Sander zijn vooral verantwoordelijk voor de teelt; Floor en Marc zijn meer verantwoordelijk voor de koeling, sortering en afzet.

Oppervlakte/rassen: 56 hectare hardfruit waarvan 36 hectare appels en 20 hectare peren.  Bij appels zijn de hoofdrassen Kanzi (8 ha), Jonagold Red Prince (8ha),  Schone van Boskoop Welbo (4 ha),  Elstar Elswoud  & Excellent Star (14 ha) en als nieuwste aanplant 2 ha Tessa.  Daarnaast teelt men peren  met als belangrijkste rassen Conference (13 ha) en Migo (7 ha).

Koeling: 1.1 miljoen eigen ULO-koeling, rest bij Koninklijke Fruitmasters.

Sortering: de vrije rassen sorteert men op het eigen bedrijf op een electronische vierbanige Greefa-sorteerder; de clubrassen worden bij Fruitmasters gesorteerd.

Afzet:  Al het fruit wordt afgezet via Koninklijke Fruitmasters in Geldermalsen.