Loonwerker test autonome trekker bij bollen poten

De GroenCompagnie in Wieringerwerf heeft getest met een New Holland trekker, uitgerust met een iQuus-systeem waardoor de trekker autonoom kan werken. Bespaart arbeid, maar een definitie rekensommetje is nog niet gemaakt. Maar wat ze bij de GroenCompagnie aanspreekt, is dat de met iQuus uitgevoerde trekker nog steeds een gewone trekker is en geen specialistisch voertuig dat beperkingen in de inzetbaarheid heeft.

De GroenCompagnie is actief in zowel de landbouw, groenvoorziening als infrastructuur. Vanuit de vestiging in Wieringerwerf wordt de landbouw en een groot deel van de infra bediend. Bollen planten is één van de activiteiten van de GroenCompagnie. ‘We rijden met vijf plantmachines’, vertelt Djurre Kool, chauffeur op de frees bij een van de vijf combinaties waarmee het loonbedrijf vooral in de IJsselmeerpolders en deels ook in het zuidwesten bollen plant. Het gros van de bollen wordt in grasland geplant: eerst de zode frezen, dan ploegen, het geploegde land frezen en dan bollen planten. Dat gaat in een soort van trein achter elkaar. Zeker als het weer onbetrouwbaar is, is het belangrijk dat de grondbewerking slechts een kleine voorsprong heeft op de plantmachine. Regen in vers bewerkte grond, voor de tulpen veelal klei, betekent meteen een modderbende die daarna ook maar moeilijk weer opdroogt. Dat moet je dus zien te voorkomen.

Taak erbij

Djurre heeft het best naar zijn zin op de trekker en heeft er inmiddels een taak bij gekregen: terwijl hij met de frees de ploeg volgt, houdt hij een oogje in het zeil op de met iQuus uitgeruste New Holland die voor de ploeg uit, autonoom rijdend, het grasland freest. De vraag aan Djurre: hoe gaat het frezen met de autonome trekker? Eigenlijk verrassend goed, krijgen we te horen. Afstellen/instellen is wanneer je voor het eerst met de trekker met frees aan de gang gaat wel even een dingetje, maar het is goed te leren. Enige interesse en wat ervaring met elektronica en GPS systemen is wel een voorwaarde om er vlot en met plezier mee te werken. Omdat de loonwerker steeds op nieuwe, voor het bedrijf nog onbekende percelen werkt, wordt de iQuus trekker een keer het veld rond gereden om de perceelsgrenzen vast te leggen. Vervolgens worden er zaken als werkbreedte en de manier van keren op de kopakker ingesteld. Bij het bollen planten wordt steeds aansluitend aan de vorige werkgang gefreesd. En er wordt een ruime kopakker aangehouden omdat er vanwege het gelijktijdig planten ook steeds verkeer op de kopakker is en er kisten op de kopakker staan. De boel ondersteboven rijden doet de autonome trekker niet. Die is daar voldoende voor beveiligd, maar ze willen de trekker zoveel als mogelijk ongestoord zijn werk laten doen.

Djurre Kool (20), medewerker bij De Groen Compagnie bediende de iQuus uitgeruste trekker en hield een oogje in het zeil. ‘Er zijn mogelijke verbeterpunten, maar al met al waren we toch positief verrast wat er met de trekker kan’, vertelt Jurre.

Verbeterpunten

Zoals gezegd: het autonoom voor de bollenplanttrein uit frezen gaat goed. Maar Djurre ziet ook nog wel mogelijkheden voor verbeteringen. Sensoren die de bewerking controleren zou iets kunnen zijn, maar hoewel de trekker onbemand rijdt, is er in de bollenplanttrein steeds zicht op de trekker. Mocht er wat mis gaan dan kun je snel ingrijpen. Op wisselende grond zou een chauffeur wellicht wat wisselen met de rijsnelheid. In de huidige configuratie doet de autonome trekker dat nog niet. Wat ze bij de GroenCompagnie opviel: het instellen van de “A-Plus” richting is minder nauwkeurig dan het GPS systeem waar het bedrijf mee werkt. ‘Wij stellen de A-Plus richting in op vier cijfers achter de komma’, vertelt Ramon Veldboer, mede eigenaar en directeur van De GroenCompagnie. De iQuus trekker werkt niet met die cijfers achter de komma. Voor het frezen overigens helemaal geen punt, maar als het op centimeternauwkeurigheid aankomt, zou dat nog beter kunnen. Ook wat het instellen van GPS-lijnen betreft zijn er nog wensen. Start-stop werkt prima, maar de frees blijft in de grond staan. Inschakelen gaat daarna abrupt. Zit er een ervaren chauffeur op de trekker dan zou die de frees een beetje tillen en dan laten zaken en de boel meer geleidelijk op gang laten komen. Raakt de brandstof op dan stopt de trekker. Op zich prima, want je wilt niet dat de tank volledig leeg wordt getrokken. Maar het zou handig zijn als je daar een melding van krijgt. Plus als de trekker stopt met rijden en de frees stopt met draaien, zou je willen dat na verloop van enige tijd de motor ook afslaat. Draaien op de kopakker gaat vrij langzaam. Een chauffeur doet dat sneller. Op korte stukken kost dat wat capaciteit. Op lange stukken maakt het weinig uit. Daar staat tegenover dat de trekker geen pauzes neemt. Het werk gaat gestaag door. Tijd voor een pauze: de bollenplanters doen een bakkie en eten een boterham. De ploeg had inmiddels de frees ingehaald. De frees gaat onverstoord verder en bouwt weer een voorsprong op.

De met iQuus uitgeruste New Holland aan het werk bij De GroenCompagnie uit Wieringerwerf. Die draaide enkele dagen met de autonome trekker met een frees als eerste bewerking in een keten van bewerkingen bij het tulpen planten. Een klus waar meerdere trekkers en chauffeurs tegelijk bij betrokken zijn.

Scheelt een chauffeur

Dan de vraag aan Veldboer of hij er op zijn bedrijf toekomst in ziet? Niet voor alle werk, maar voor een aantal werkzaamheden is de techniek al ver genoeg gevorderd om die ook zinvol in te zetten. Kostentechnisch is het een afweging vertelt de ondernemer. De autonomie spaart een chauffeur uit en het aantal uren per jaar dat de trekker autonoom inzetbaar is, bepaalt dan de rendabiliteit. Anderzijds kan het in piekperioden ook een oplossing zijn voor krapte in de personeelsbezetting, maar vraagt het werken met een autonome trekker wel personeel dat de interesse en vaardigheden heeft om er mee te kunnen werken. Wat hem aanspreekt aan de iQuus uitgevoerde trekker is het gegeven dat het nog steeds een gewone trekker is en geen specialistisch voertuig dat beperkingen in de inzetbaarheid heeft.

(Bij de grote foto boven:) Tulpen planten vraagt een keten van bewerkingen: van stoppelfrezen, ploegen, eventueel spitten, frezen en planten. Deels relatief eenvoudig werk waar autonomie een deel van het werk over kan nemen. Bij het tulpen planten is het van belang dat de bewerkingen goed op elkaar aansluiten. Dan is het handig dat er toch enig toezicht is op de autonome trekker.