Eind juni maakte Huetink Bloembollen uit Lemelerveld een aantal weken kennis met de kunde, kansen en uitdagingen van werken met de autonome AgXeed AgBot. ‘Wat een kracht heeft dat voertuig zeg.’

‘De invoering van robots in de landbouw gaat te langzaam’, zei Sjaak Huetink van Huetink Bloembollen in Lemelerveld (Ov.) in juni 2020. Dat er sinds die tijd veel gebeurd en ontwikkeld is op het vlak van autonomie en robotisering, dát is wel duidelijk. Zo maakte Huetink in de herfst van 2023 al kennis met een tot autonome trekker geüpgradede Steyr Expert 4130 wieltrekker. Dat toenmalige concept – en dan vooral het destijds nog uit handen moeten geven van de pad- en routeplanning – past(e) niet bij de manier waarop ze bij Huetink graag werken. Bovendien was het op dat moment te nat en te druk op het bedrijf én ging het gevoel meer uit naar een veldrobot. Naar een heel specifiek model zelfs. Een model dat ten tijde van zijn uitspraak in 2020 nog niet op de markt was maar in korte tijd indruk had gemaakt op de lelie- uien-, en sedummattenteler. Toen bekend werd dat de veldrobot waar het om gaat, een AgXeed AgBot 5.115T2, in het kader van NPPL-R (Nationale Proeftuin Precisielandbouw & Robotisering) in 2025 beschikbaar kwam voor NPPL-deelnemers, maakte Sjaak Huetink een uitgebreid plan om in aanmerking te komen voor demogebruik. Dat plan omvatte onder meer een onderbouwing van de mogelijke inzet van de AgBot 5.115T2. ‘Wij hebben op ons bedrijf jaarrond 800 tot 1.200 uur werk dat potentieel onbemand gedaan kan worden. Helaas werden we afgelopen jaar niet geselecteerd voor de AgBot.’

‘Zaterdag komt-ie’

De verrassing was dan ook groot toen Sjaak op een donderdag in juni een telefoontje kreeg van NPPL-expert Koen van Boheemen met de mededeling dat er de zaterdag erop een AgBot 5.115T2 in Lemelerveld zou kunnen staan. ‘Net als bij die autonome demotrekker destijds, kwam het ons eigenlijk helemaal niet uit. Wij bereiden de bewerkingen, padplanning en machines altijd uitgebreid voor zodat we tijdens het werk niet voor verrassingen komen te staan. Als je dat niet kunt, dan is dat wel even schakelen.’ Iets dat vooral voor medewerker Frank Zaalberg aan de orde was. Hij was voornamelijk verantwoordelijk voor het werk dat de AgBot in een paar weken tijd deed. ‘Wij hebben al onze percelen, gps-perceelgrenzen en bewerkingen nauwkeurig in beeld. Daarvoor werken we met FarmWorks, een softwareprogramma van Trimble. AgXeed doet dat vanuit hun eigen online portaal en dus importeerden we onze FarmWorks gps-perceelsgrenzen in dat portaal. Die perceelsgrenzen zijn namelijk letterlijk de grenzen waarbinnen het voertuig opereert en cruciaal vanuit veiligheidsoogpunt. Zo’n grens is vast en verandert niet. Wat er wel verandert, is de begroeiing erlangs en dan kom je erachter dat sensoren op een autonome veldrobot overhangende takken en struiken als obstakel zien en een (nood)stop veroorzaken. Doe je zo’n bewerking met een trekker met chauffeur, dan klap je misschien even de buitenspiegel in, maar meer ook niet. Dat hebben we opgelost door de perceelsgrenzen van de betreffende percelen opnieuw in te meten met een door AgXeed voorgeschreven Emlid RTK GNSS-ontvanger.’ Sjaak vult aan: ‘Wat meespeelt is dat we de laatste jaren in grotere – vooral zescilinder – trekkers en bredere machines en werktuigen hebben geïnvesteerd voor meer capaciteit. En met een vijf meter brede klepelbak en frees rijd je ook minder kort langs de perceelsgrens dan met een drie meter brede uitvoering.’

Sjaak Huetink: ‘Wij hebben op ons bedrijf jaarrond 800 tot 1.200 uur werk dat potentieel onbemand gedaan kan worden. Denk aan grasland frezen en groenbemesters klepelen in het voorjaar en land cultiveren en lostrekken en groenbemesters zaaien in het najaar, na de oogst.‘

Pleidooi voor standaardisering aftakassen

Ondanks dat het meeste werk dat geschikt was voor de AgBot al gedaan was voordat deze arriveerde, resteerde er nog wat aftakaswerk. ‘En dan kom je erachter dat dé standaard aftakas niet meer bestaat’, zegt Sjaak. ‘Het lijkt wel of elke fabrikant van werktuigen tegenwoordig z’n eigen type aftakasbuis en aantal splines gebruikt. We hebben zat aftakassen liggen die qua lengte passen bij onze zescilinder trekkers, maar eentje die paste tussen de AgBot en de frees, die ontbrak. Als je dat van tevoren weet, dan speel je daarop in maar nu moesten we in alle haast op zoek naar een passende aftakas. Kijk je dan naar het werk dat de autonoom werkende combinatie achterlaat, dan word ik daar wel blij van. Het mooiste freeswerk voor onze teelten maak je met een lage rijsnelheid en als chauffeur is dat toch vrij saai werk. Voor zo’n AgBot maakt dat niet uit. Die doet z’n werk wel en rookt niet, heeft geen koffiepauzes en noem maar op.’

Huetink: ‘Ik durf wel te stellen dat de AgBot 5.115T2 z’n werk sneller doet dan een gewone trekker. En dat met minder vermogen en vermoedelijk ook met minder brandstof.’

Te veel stof

Frank: ‘Al met al vergt de voorbereiding van werkzaamheden met een AgBot op ons bedrijf evenveel tijd als de voorbereiding van de reguliere werkzaamheden. Door de snelle komst was de voorbereidingstijd krap, maar afgezien daarvan valt het mij op hoe eenvoudig en doordacht je met de AgBot kunt werken. Na het plannen van de bewerking in het portaal breng je ’m naar het perceel en start je de bewerking. Dat is alles. Dan kun je erbij weg om zelf andere meer essentiële werkzaamheden te gaan doen. Het voertuig zonder toezicht achterlaten is aanvankelijk wel een aparte gewaarwording. Tegelijkertijd is de veiligheid gewaarborgd door middel van de perceelsgrens en de verschillende sensoren op het voertuig. Als er dan toch iets voorvalt, krijg je een melding op je smartphone. Dan kijk je eerst op afstand via de camera wat er aan de hand is en of de AgBot door kan, of je moet er heen. Dat laatste gebeurde een keer toen de AgBot zich vastreed in een overhangende tak langs het perceel en een aantal keer als gevolg van een noodstop nadat de LiDAR-sensor te veel stof te verduren kreeg.’

Onder indruk van kracht

Huetink liet de AgBot 5.115T2 in juni vooral lichte grondbewerkingen uitvoeren: cultiveren, frezen en woelen. Allemaal drie meter breed. Sjaak: ‘Op jaarbasis hebben we wel 800 tot 1.200 uur werk voor zo’n voertuig. Denk aan grasland frezen en groenbemesters klepelen in het voorjaar en land cultiveren en lostrekken en groenbemesters zaaien in het najaar, na de oogst. Maar ook uienland spitten.’ Frank: ‘Afgelopen najaar hebben we heel kort een demo op ons bedrijf gehad en toen hebben we ‘m na de oogst van leliebollen een perceel laten lostrekken. Zo’n perceel heeft vaste rijpaden die ook echt ontzettend vastgereden zijn. Nou, daar wist de AgBot 5.115T2 wel raad mee. Wat een kracht heeft dat voertuig zeg, echt onvoorstelbaar!’ Sjaak vult aan: ‘Als we dat werk met een trekker doen, is minimaal 200 pk nodig. En dan mag het nog niet te nat zijn, want dan rijd je jezelf zo vast. Daar heb je dankzij het rupsonderstel met de AgBot geen last van. Ik ben benieuwd wat we straks kunnen concluderen ten aanzien van het brandstofverbruik. Brandstof- en arbeidskosten zijn tenslotte de grootste kostenposten.’

NPPL-expert Koen van Boheemen: ‘Het bezoek van de AgXeed AgBot aan Huetink laat de toegevoegde waarde en potentie van de AgBot kristalhelder zien.’

Meer mans dan grotere trekker

Concluderend zijn Sjaak en Frank onder de indruk van de mogelijkheden van een autonome veldrobot op hun bedrijf. Sjaak: ‘Ik durf wel te stellen dat de AgBot 5.115T2 het werk sneller doet dan een gewone trekker. En dat met minder vermogen en vermoedelijk ook met minder brandstof. Wat je in de breedte misschien inlevert qua capaciteit, win je terug doordat je geen onderbrekingen en geen ineffectieve tijd hebt en dag en nacht kunt werken. Kortom meer werkbare tijd, kortere taaktijden en in veel gevallen kun je eerder het land op na een natte periode. En welke trekker tilt nu meer dan z’n eigen gewicht zoals de AgBot?’