Precisiespuiten: nauwkeurigheid heeft een prijskaartje

Het principe van precisiespuiten is eenvoudig: waar het nodig is spuit een boer de bedoelde dosering gewasbeschermingsmiddel, op andere plekken spuit hij minder of niets. Maar er zijn in precisiespuiten allerlei niveaus mogelijk. Over het algemeen geldt: hoe preciezer, hoe duurder. 

“Wat het kost om te beginnen met precisiespuiten?” Akkerbouw-adviseur Luc Remijn van Delphy moet even goed nadenken. “Dat is een lastig te beantwoorden vraag. Het hangt er maar net vanaf wat iemand onder precisiespuiten verstaat, want dat is voor iedere ondernemer weer iets anders.” De investeringen die nodig zijn voor precisiespuiten zijn over het algemeen geen simpel rekensommetje, legt Remijn uit. Wie ervan af ‘nul’ mee wil beginnen, moet eerst goed in beeld hebben wat er nodig is aan investeringen voor de beoogde manier van precisiespuiten.

Secties afsluiten: 10.000 euro

Remijn begint zijn uitleg bij het meest eenvoudige niveau: de inmiddels gangbare moderne spuitcomputer waarmee verschillende secties op de spuitboom kunnen worden afgesloten. “Voor iemand die nog ‘gewoon’ de traditionele spuit gebruikt van ongeveer vijftien jaar of ouder, zonder extraatjes, is een spuit waarmee je verschillende secties af kan sluiten eigenlijk al precisielandbouw. Deze optie zit inmiddels op eigenlijk alle modernere spuiten wel ingebouwd. Er is daarbij wel een GPS-systeem nodig, zodat de gebruiker weet waar hij al wel en niet op het perceel is geweest.” Voor veel boeren is het afsluiten van secties niets nieuws. ‘Toch is het al preciezer dan standaard spuiten en dus een vorm van precisiespuiten”, zegt Remijn. De geschatte gezamenlijke kosten voor het meest gangbare DGPS-systeem en spuitcomputer die secties kan afsluiten, zijn rond de 10.000 euro, zo blijkt uit een rondgang van NPPL langs verschillende leveranciers.  

Spuitcomputer met taakkaarten

De meeste boeren denken bij precisiespuiten tegenwoordig aan taakkaarten, waarop plekken op percelen zijn gemarkeerd. De taakkaarten moet worden ingeladen in de spuitcomputer, vervolgens wordt er over de breedte van de spuitboom meer of juist minder bestrijdingsmiddel op aangegeven plekken in het perceel gespoten. Taakkaarten kunnen op meerdere manieren worden gemaakt: op basis van dronebeelden, satellietbeelden, maar ook op basis van eigen sensoren.

De kosten die bij zo’n ‘taakkaarten-systeem’ zijn volgens Remijn minder eenduidig, omdat het er sterk vanaf hangt hoeveel benodigdheden de boer zelf al in huis heeft. Remijn: “Wanneer je uitgaat van iemand die alleen een ‘kale’ spuit heeft met een ouderwetse spuitcomputer zonder GPS, dan moet er rekening worden gehouden met het GPS-systeem, maar ook met de taakkaarten-module waarmee de bestaande spuitcomputer moet worden uitgebreid of vernieuwd.” Uit een rondgang langs leveranciers wordt duidelijk dat de benodigde investeringen zo rond de 10.000 euro liggen. Het gaat dan om de taakkaarten, het GPS-systeem en een spuitcomputer die de modules voor taakkaarten moet kunnen draaien.

Pulse-width modulation

Indien een akkerbouwer nauwkeuriger wil spuiten de gehele boombreedte, maar bijv. per dop, dan kan dit met verschillende systemen. Een bekende ervan is pulse-width modulation (PWM). Het systeem zorgt ervoor dat hoeveelheden gewasbeschermingsmiddel per spuitdop kunnen variëren. Er zijn daarbij doorgaans dopafstanden mogelijk van 25 tot of 50 centimeter. Hoe minder dopafstand, hoe meer precies er gespoten wordt. “De doppen worden individueel elektrisch aangestuurd en kunnen dus allemaal langer of korter openstaan”, legt Remijn uit. De investeringen voor pulse-widht modulation zijn vaak afhankelijk van de breedte van de spuitboom. “Die breedte varieert op akkerbouwbedrijven doorgaans van 33 tot 45 meter. De prijzen variëren daardoor flink, maar je moet wel denken aan een investering van minimaal 30.000 tot 40.000 euro.” Ander systemen maken gebruik van de gekozen doppen op de dophouder en sturen de verschillende doppen enkel of in combinatie aan om de hoeveelheid te regelen.

Cameratechnologie: minimaal 100.000 euro

Ondernemers die nóg preciezer willen spuiten dan met een taakkaart, kunnen cameratechnologie bij het spuiten toepassen, al is dit momenteel nog vrij zeldzaam. “Met camera’s kun je verschillende soorten onkruid en planten herkennen, zoals op grasland bijvoorbeeld ridderzuring”, vertelt Remijn. Een taakkaart is dan niet meer nodig. Het gaat om zelflerend systemen, die soms zesduizend tot zevenduizend verschillende stadia van en de onkruiden kunnen herkennen. “Als je de potentie van cameratechnologie écht wil benutten, zul je eigenlijk met verschillende tankjes met gewasbechermingsmiddel moeten werken. Voor ieder onkruid heb je namelijk weer een ander middel nodig. Er worden op dat niveau vooral nog proeven mee gedaan, het wordt op dit moment ook wel gezien als de heilige graal binnen precisiespuiten.” Een bedrijf dat een systeem heeft dat dit kan is Garford, met het systeem Spot Sprayer. Importeurs geven aan dat zo’n systeem minimaal 100.000 euro kost. “Bij cameratechnologie is het vaak ook mogelijk om subsidie te krijgen”, voegt Remijn toe.

‘Denk niet: ik ga dat toch niet meemaken’

Remijn heeft tot slot nog een advies aan boeren die mogelijk willen beginnen met precisiespuiten: “Ik loop nu zelf zo’n dertig jaar mee in het vak en zeg altijd: denk ruim en vooral niet: dat ga ik toch niet meer meemaken. Als je ziet hoe snel de ontwikkelingen met GPS zijn verlopen, dan ligt in de lijn der verwachting dat ook bijvoorbeeld specifieke dopafgifte en cameratechnologie erg snel kan gaan.”