Vlot aan de slag met onbemande trekker door goede voorbereiding

Stef Ruiter van bloembollenbedrijf Ruiter-Wever in Andijk (N-.H.) is vrij snel gecharmeerd geraakt van de mogelijkheden van de onbemande trekker op zijn bedrijf. Hij ziet verschillende mogelijkheden de trekker in te passen in zijn bedrijfsvoering.

Autonoom in de bloembollenteelt

Na de NPPL-ers Brian Salomé in IJzendijke en Pieter Evenhuis in Giethoorn heeft Stef Ruiter de autonome Steyr in de week van 4 september op zijn bedrijf gehad en er grasland ondiep mee gefreesd. In oktober worden daar bollen geplant. Vrij vlot na aankomst van de trekker in Andijk kon-ie aan het werk. Dat kon doordat Ruiter de perceelcontouren en lijnenplanning voor deze bewerking al op GPS had gezet en had doorgegeven aan leverancier GPX Solutions van het iQuus systeem op de Steyr. Daarnaast was doorgegeven welke acties in welke volgorde moesten worden uitgevoerd bij het inzetten en uitheffen van de machine. Op basis van deze informatie was de route die de trekker moest volgen al voorgeprogrammeerd. Ruiter: ‘Van de GPX-mensen heb ik begrepen dat ze werken aan een ontwerp van een lijnenprogramma om zelf die  routekaart te maken.’ Voor Ruiter is dit belangrijk, omdat hij dan vooraf deze routes kan voorbereiden op een moment dat hem dat past en er (vlak) voor het uitvoeren van de bewerking geen verdere voorbereidingstijd nodig is. Als de routes zijn gemaakt kunnen ze draadloos naar de trekker worden gestuurd en hoeft de bestuurder alleen nog maar de juiste route te openen. Koen van Boheemen die vanuit Wageningen University & Research de NPPL-praktijktest met de autonome Steyr-trekker begeleidt, merkt op dat Stef Ruiter voorstander is van het goed voorbereiden van bewerkingen. ‘Dat doet hij nu in de vorm van de lijnen die daarna in zijn eigen terminal ingeladen worden. Ik heb anderen gesproken die het voorbereiden van lijnen en/of een route juist onhandig vinden. Interessant discussiepunt dus.’ (Bekijk hieronder de video over deze proef.)

Open teelten

GPX Solutions heeft de met iQuus uitgeruste trekker via de Nationale Proeftuin Precisielandbouw (NPPL) beschikbaar gesteld. NPPL-ers kunnen er in hun open teelten mee kennis maken. Op hun beurt maken de mensen van GPX Solutions kennis met specifieke eisen die gebruikers vanuit open teelten stellen aan het iQuus-systeem. In de fruitteelt, waarvoor de automatiek in eerste instantie is ontworpen, beperkt het inleren zich bij wijze van spreken tot één keer de boomgaard rondgaan met de spuit en één keer met de bloter. Daarna kan de trekker eindeloos onbemand nadoen wat hem is voorgedaan. In open teelten met wisselende bouwplannen en verschillende werkbreedte voor verschillende bewerkingen is de instructie gecompliceerder. GPX kiest daarom nu expliciet voor een andere aanpak in de open teelten, omdat de bewerkingen telkens wisselen en inleren daarbij veelal niet erg werkbaar blijkt te zijn. Stef Ruiter ziet voor een onbemande trekker op zijn bedrijf direct mogelijkheden bij het bollen planten. ‘Wij spitfrezen vlak voor het planten, bijna in aansluitende werkgangen. Dan is het niet zo heel ingewikkeld om vanaf de plantmachine een onbemande spitfreescombinatie in de gaten te houden. Vanaf de plantmachine zie je voortdurend wat voor werk de spitfrees aflevert en zou je de afstelling kunnen bijstellen als de grond te grof of te fijn komt te liggen. Dynamisch bijstellen dus.’

Stef Ruiter in Andijk prijst GPX Solutions  voor het feit dat ze zo hun nek uitsteken in de akkerbouw. ‘Ik heb daar bewondering voor. De ontwikkeling raakt zo in een stroomversnelling, het werken met een onbemande trekker wordt zo sneller concreet.

Inpassen in streven naar betere bodem

Dat scheelt in eerste instantie een chauffeur, maar voor de langere termijn ziet Ruiter mogelijkheden de onbemande trekker in te passen in zijn streven naar een betere bodem. Dat zit zo: met het mulchen van grasland voorafgaand aan een bollenteelt, maakt hij de toplaag met de frees ondiep fijn. ‘Dat geeft voeding aan de bodem en stimuleert het bodemleven. Op weg naar een meer regeneratief landbouwsysteem. Als dat nou zou kunnen met meerdere lichtere trekkers, dan spaar je de bodem en is er minder risico op verdichting van de bodem, zeker in kritische situaties. Tegelijk houd je capaciteit zonder extra chauffeurs.’ Stef Ruiter houdt er niet zo van om op basis van wat nu al kan vooruit te redeneren naar wat misschien wel zou kunnen in de nabije toekomst. Maar op zijn bedrijf ziet hij toch al wel een ‘trits’ kleinere machines onbemand dag en nacht werken. ‘Tezamen zelfde capaciteit, maar minder zwaar.’ Ruiter heeft ook nog wat wensen cq. aanbevelingen voor de onbemand werkende trekker. Hij zou er graag een logger op hebben die pleksgewijs precies aangeeft wat de machine heeft gedaan. Ook zou hij graag storingen doorgegeven krijgen op zijn mobiele telefoon. Hij beseft daar wel bij dat dat laatste een traject op zich is. Een parallelle ontwikkeling van slimme machines met bijvoorbeeld een sensor op de as van de spitmachine. Tegen deze achtergrond beschouwt hij de knop die voortdurend ingedrukt moet blijven om de trekker aan het rijden te houden, als een tussenoplossing. Om de trekker te laten werken moet in deze test of een knop voortdurend worden ingedrukt of moet iemand op de trekkerstoel zitten.

Wagen met bollen er achter

Koen van Boheemen en Stef Ruiter. Van Boheemen: ‘Test levert interessante discussiepunten op.’

Voorlopig verkiest Ruiter het concept van de onbemand werkende trekker boven de robottrekker zonder cabine, die helemaal niet meer is ingericht voor een chauffeur. ‘Met dit systeem heb je een trekker die onbemand in het veld aan het werk kan. Maar zet je een knop om, dan kun je ook met een wagen bollen erachter ermee de weg op.’ Ruiter prijst GPX Solutions  voor het feit dat ze zo hun nek uitsteken in de akkerbouw. ‘Ik heb daar bewondering voor. De ontwikkeling raakt zo in een stroomversnelling, het werken met een onbemande trekker wordt zo sneller concreet.’

Reeks onbemande testen

Deze weken maken acht NPPL-deelnemers kennis met de mogelijkheden en beperkingen van onbemande autonome trekkers. Samen met leverancier GPX Solutions en WUR en NPPL stelt De Bruijn Mechanisatie in Zundert hiervoor een Steyr-trekker beschikbaar. Voor deze praktijktest is het autonome systeem bewust gelimiteerd. Zo is voor de veiligheid het autonoom systeem zo ingesteld opdat er altijd een persoon in de buurt van de trekker moet zijn in het perceel. Mede met de input van de NPPL-gebruikers in deze praktijkproef wordt het autonome systeem van GPX, dat zijn oorsprong heeft in de toepassing van fruit- en boomgaarden, aangepast voor gebruik in open teelten voor akkerbouwers, veehouders en vollegrondstelers, zoals een aangepaste methode van route planning in percelen.

iQuus Autonomy en Steyr Expert 4130 cvt

iQuus Autonomy is een product van GPX solutions in Erichem (Gld.). De set bestaat uit een reguliere stuurautomaat inclusief RTK-gps systeem, voertuig- en werktuigcontrole en een veiligheidspakket. Op dit moment monteert het bedrijf een RTK-gps systeem van Raven. In de toekomst wil de fabrikant ook samenwerken met andere merken. Voor de voertuig- en werktuigcontrole is het systeem aangesloten op de Canbus van de trekker en kan het zodoende alle signalen daaruit oppikken en activeren. Denk daarbij aan de rijsnelheid, de hefhoogte en de hydrauliek. Het veiligheidspakket omvat een voorbumper als aanrijdbeveiliging, een LiDAR-sensor voor obstakeldetectie en bewaking van de omgeving en een noodstop. De gebruikte Steyr Expert 4130 cvt heeft dit veiligheidspakket niet zodat er bij deze trekker altijd toezicht nodig is. Om te kunnen werken met het systeem is het nodig om de route die de trekker autonoom af moet leggen, op te nemen door die route met een bestuurder te rijden. Je moet er zelf voor zorgen dat je bij het opnemen van de route niet steekt of anderszins achteruit rijdt. Gaandeweg de NPPL-praktijktest krijgt GPX Solutions veel feedback dat kort keren op de kopakker wenselijk is om ‘rij aan rij’ te kunnen werken. Er wordt bij GPX gekeken naar wat hier de mogelijkheden zijn. Voor werkzaamheden maak je per werkzaamheid een profiel aan. Dat kan op de terminal in de trekker of elders met de terminal in een docking station. Zo’n profiel bevat dan bijvoorbeeld rijsnelheden, aftakastoerentallen, hefhoogtes, inzet- en uithefposities, et cetera. Het systeem bevat (nog) geen sensoren of camera’s om de correcte werking van machines en uitgevoerde werkzaamheden te monitoren en te controleren. iQuus Autonomy is op momenteel leverbaar op Holland T4, T5 en T7, Case Magnum, Fendt Gen1, Gen2 en One en Kubota M5 modellen. Afhankelijk van de uitgangssituatie en de wensen van de gebruiker loopt de aanschafprijs uiteen van €15.000 tot €80.000. De gebruikte Steyr Expert 4130 cvt heeft een maximaal motorvermogen van 140 pk. Met de traploze transmissie met vier groepen rijdt de trekker met bestuurder maximaal 40 km/u. De hefkracht is maximaal 5.600 daN en de trekker levert maximaal 110 liter hydrauliekolie per minuut. De trekker is standaard voorzien van 440/65 R28 banden voor en 540/65 R38 banden achter. De basisuitvoering weegt 5.500 kilo. De autonome Steyr in de NPPL-tour is niet voorzien van het iQuus veiligheidspakket.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Door op “Plaats reactie” te klikken ga ik akkoord met
de gebruikersvoorwaarden en de Privacy Policy.